Anna Freud omschreef tien belangrijke afweermechanismen.
6. Rationalisering
Rationalisering is een intelligent klinkend excuus voor onze daden, dat erop gericht is de conclusie te krijgen die we voor ons gevoel nodig hebben: dat we onschuldig, aardig en respectabel zijn.
Een typische vorm van rationalisering is het bagatelliseren van dingen die we niet hebben maar heimelijk wel zouden willen. Na te zijn afgewezen voor een baan zal een defensief rationaliserend persoon zeggen: ‘Het was een saai bedrijf’ of ‘Ik wilde die baan eigenlijk toch niet’. Terwijl hij in werkelijkheid die baan heel graag wilde hebben. Het is niet de beoordeling van de voordelen van de baan die tot deze conclusie hebben geleid, maar de dringende behoefte om je gevoel van eigenwaarde te beschermen.
