In mijn vorige tip heb ik verteld hoe je een Posttraumatische Stress Stoornis kunt zien als het na-effect van het inslikken en vervolgens psychisch ‘inpakken’ van iets wat op het moment van een gebeurtenis té naar, té groot en te onverteerbaar voor ons is.
Je zult begrijpen dat het bijna altijd nodig is om op een later tijdstip, in een wél veilige situatie dit ‘pakketje narigheid’ toch uit te gaan pakken.
Wetenschappelijk onderzoek is het niet helemaal eens over de timing, het vinden van het juiste moment om nare ervaringen ‘uit te pakken’. De beste benadering lijkt ook heel persoonlijk te zijn en daarmee voor verschillende mensen anders. Sommige mensen willen er ook niet (meteen) over praten en redden zich er wel mee. Anderen willen metéen praten en dat helpt ook niet altijd, omdat dit wel op de juiste wijze (in werkelijk contact!) dient te gebeuren, opdat je niet in eigen kringetjes van je (her)beleving rond blijft tollen.
Een veel gedeelde ervaring bij PTSS is totale onmacht en het volkomen controleverlies samenhangend met de gebeurtenis.
Het is daarom belangrijk om nadien de nare ervaring stapje voor stapje af te pellen, opdat het behapbaar wordt in plaats van een overdonderende grote brok. Het stapsgewijs benaderen, herbeleven en verwerken van de gebeurtenis (bijvoorbeeld met EMDR en/of gesprekstherapie) brengt het gevoel van controle over je leven weer terug.
Daarnaast deelt men veelal de behoefte om de gebeurtenis te begrijpen, om het zodoende een plek te kunnen geven in ‘de rode draad’ van het leven wat je tot aan de gebeurtenis (en daarna) geleid hebt. Hier helpt het vaak als je gaat zien hoe anderen (eventueel daders, of degenen die een fout maakten) betrokken waren, wat hun rol in en achtergrond bij de gebeurtenis was, en in welke context de gebeurtenis plaats vond.
Tenslotte helpt het enorm om een nare gebeurtenis te verwerken wanneer je er toch nog een betekenis aan kunt ontlenen. Dit betekent dat je (tenslotte!) gaat zien dat je er toch iets uit geleerd hebt. Denk bijvoorbeeld aan de ontdekking hoe sterk je als mens bent dat je er toch doorheen gekomen bent. Of dat je nog beter gaat begrijpen hoe menselijk het is om fouten te maken. Veel mensen beleven een PTSS ook als een zeer intense crisis, waarmee ze de waarde van hun/het leven nog meer zijn gaan begrijpen.
De punten die ik hier beschrijf en die van belang zijn bij het herstel van een ingrijpende en traumatische gebeurtenis, noem je ook wel de 3 B’s:
- (je leven weer kunnen) Beheersen
- Begrijpen (wat er gebeurd is)
- Betekenis (geven aan wat gebeurd is)
De 3 B’s vind je terug in de benadering van de ‘Sense of Coherence’ uit het werk van socioloog en neuropsychiater Aaron Antonovsky.
Je zult begrijpen dat het bijna altijd nodig is om op een later tijdstip, in een wél veilige situatie dit ‘pakketje narigheid’ toch uit te gaan pakken.
Wetenschappelijk onderzoek is het niet helemaal eens over de timing, het vinden van het juiste moment om nare ervaringen ‘uit te pakken’. De beste benadering lijkt ook heel persoonlijk te zijn en daarmee voor verschillende mensen anders. Sommige mensen willen er ook niet (meteen) over praten en redden zich er wel mee. Anderen willen metéen praten en dat helpt ook niet altijd, omdat dit wel op de juiste wijze (in werkelijk contact!) dient te gebeuren, opdat je niet in eigen kringetjes van je (her)beleving rond blijft tollen.
Een veel gedeelde ervaring bij PTSS is totale onmacht en het volkomen controleverlies samenhangend met de gebeurtenis.
Het is daarom belangrijk om nadien de nare ervaring stapje voor stapje af te pellen, opdat het behapbaar wordt in plaats van een overdonderende grote brok. Het stapsgewijs benaderen, herbeleven en verwerken van de gebeurtenis (bijvoorbeeld met EMDR en/of gesprekstherapie) brengt het gevoel van controle over je leven weer terug.
Daarnaast deelt men veelal de behoefte om de gebeurtenis te begrijpen, om het zodoende een plek te kunnen geven in ‘de rode draad’ van het leven wat je tot aan de gebeurtenis (en daarna) geleid hebt. Hier helpt het vaak als je gaat zien hoe anderen (eventueel daders, of degenen die een fout maakten) betrokken waren, wat hun rol in en achtergrond bij de gebeurtenis was, en in welke context de gebeurtenis plaats vond.
Tenslotte helpt het enorm om een nare gebeurtenis te verwerken wanneer je er toch nog een betekenis aan kunt ontlenen. Dit betekent dat je (tenslotte!) gaat zien dat je er toch iets uit geleerd hebt. Denk bijvoorbeeld aan de ontdekking hoe sterk je als mens bent dat je er toch doorheen gekomen bent. Of dat je nog beter gaat begrijpen hoe menselijk het is om fouten te maken. Veel mensen beleven een PTSS ook als een zeer intense crisis, waarmee ze de waarde van hun/het leven nog meer zijn gaan begrijpen.
De punten die ik hier beschrijf en die van belang zijn bij het herstel van een ingrijpende en traumatische gebeurtenis, noem je ook wel de 3 B’s:
- (je leven weer kunnen) Beheersen
- Begrijpen (wat er gebeurd is)
- Betekenis (geven aan wat gebeurd is)
De 3 B’s vind je terug in de benadering van de ‘Sense of Coherence’ uit het werk van socioloog en neuropsychiater Aaron Antonovsky.
